Standardy ochrony małoletnich

 

Edycja: 1

Obowiązuje od: 18.07.2024

Zatwierdził: Kierownik Jerzy Behounek

 

1. WSTĘP

Standardy  zostały opracowane zgodnie z Ustawą z dnia 13 maja 2016 roku o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (Dz. U. 2023 poz. 1606)

Ilekroć w poniższym dokumencie jest mowa o:

  • małoletnim – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18 roku życia
  • personelu – należy rozumieć wszystkie osoby zatrudnione, współpracujące z Publicznym Samodzielnym Ośrodkiem Zdrowia w Żabnie
  • zatrudnieniu – należy rozumieć przez to nawiązanie współpracy z jakąkolwiek osobą na podstawie umowy o pracę, powołania, mianowania lub umowy cywilnoprawnej (w tym kontraktowej)

 

2. ZASADY REKRUTACJI PERSONELU

Przed zatrudnieniem jakiejkolwiek osoby, która będzie udzielać świadczeń zdrowotnych małoletnim lub będzie uczestniczyć w ich udzielaniu, należy uzyskać informację z Rejestru Sprawców Przestępstw na tle seksualnym dotyczącą tego, czy dana osoba figuruje w tym rejestrze. Przed zatrudnieniem osoby, która będzie udzielać świadczeń zdrowotnych małoletniemu lub będzie uczestniczyć w ich udzielaniu, należy zobowiązać ją do dostarczenia aktualnego zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX (przestępstwa przeciwko życiu lub zdrowiu) i XXV (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej) Kodeksu karnego, w art. 189a (handel ludźmi) i art. 207 (znęcanie się) Kodeksu karnego oraz ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach  prawa obcego. W przypadku zatrudnienia cudzoziemca, należy przeprowadzić jego weryfikację pod kątem figurowania w rejestrach karalności państwa pochodzenia lub państwa, w którym ostatnio ta osoba zamieszkiwała. Kierownik podmiotu jest uprawniony ponadto do zobowiązania cudzoziemca do złożenia odpowiedniego oświadczenia o niekaralności.

W SG ZOZ w Żabnie zatrudniać należy wyłącznie osoby, które nie figurują w Rejestrze Sprawców Przestępstw na tle seksualnym, które dostarczyły aktualne zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego potwierdzające, że nie były skazane za przestępstwa o których mowa powyżej.

Każdy członek personelu ma obowiązek zapoznania się ze standardami.

Potwierdzeniem zapoznania  jest podpis złożony w tabeli, wzór której stanowi załącznik nr 1 do standardów.

Kierownik podmiotu przynajmniej raz w roku zobowiązany jest do:

  • dokonania przeglądu Rejestru Sprawców Przestępstw na tle seksualnym, z ustaleniem czy członkowie personelu udzielający świadczeń zdrowotnych małoletnim lub uczestniczący w ich udzielaniu, nie zostali wpisani do tego rejestru

  • odbioru oświadczenia od personelu o tym, że nie zostali oni wpisani do Krajowego Rejestru Karnego i nie toczy się wobec nich postępowanie przygotowawcze lub sądowe dotyczące tych przestępstw. Wzór oświadczenia stanowi załącznik nr 2 do standardów

  • w przypadku powzięcia przez kierownika podmiotu informacji, że wobec osoby udzielającej świadczeń medycznych małoletniemu:

  • wszczęte jest lub prowadzone postępowanie karne o przestępstwa określone w standardzie, kierownik niezwłocznie odsuwa go od wszelkich form kontaktu z małoletnimi w podmiocie
  • wydano wyrok skazujący za przestępstwo lub przestępstwa określone w standardzie niezwłocznie rozwiązuje z nim umowę będącą podstawą zatrudnienia lub odwołuje go ze stanowiska.

 

3.  ZASADY POSTĘPOWANIA PERSONELU WOBEC OSÓB MAŁOLETNICH

  • Podstawową zasadą czynności podejmowanych przez personel w kontaktach z małoletnimi jest działanie na rzecz ich dobra.

  • Personel placówki odnosi się do osób małoletnich z pełnym szacunkiem i poszanowaniem godności osobistej osoby małoletniej, uwzględniając ich prawa oraz indywidualne potrzeby. Zachowuje w kontaktach spokój i cierpliwość, a także okazuje zrozumienie dla ich trudności, problemów i potrzeb. Personel dba o przestrzeganie ich praw pacjenta, respektuje prawo do obecności ze strony przedstawicieli ustawowych bądź opiekunów faktycznych

  • Personel dba o poszanowanie intymności osób małoletnich starając się zapewnić im komfort psychiczny i fizyczny podczas każdej interakcji.

  • Badania medyczne i zabiegi są przeprowadzane w warunkach zapewniających maksymalny komfort i bezpieczeństwo osoby małoletniej.

  • Jeśli to możliwe, podczas badania medycznego lub zabiegu osobie małoletniej powinien  towarzyszyć rodzic, opiekun prawny lub faktyczny a w przypadku braku wymienionych osób kolejna osoba z personelu, aby zapewnić jej dodatkowe wsparcie i poczucie bezpieczeństwa.

  • W miarę możliwości tłumaczą małoletnim i ich opiekunom podejmowane działania, aby zminimalizować obawy, strach i wątpliwości osoby małoletniej, dążą do uzyskania aprobaty na udzielane świadczenia zdrowotne.

  • Personel daje możliwość wyrażania małoletniemu swojego zdania oraz zapewnia prawo do bycia wysłuchanym. Na badanie małoletniego należy uzyskać zgodę osoby uprawnionej według polskiego prawa, z zastrzeżeniem sytuacji nagłych. Badanie należy przeprowadzić w obecności jego przedstawiciela ustawowego, opiekuna faktycznego, a gdy nie jest to możliwe, w obecności osoby z  personelu.

  • Badanie małoletniego może łączyć się z koniecznością rozebrania pacjenta, oglądania go, dotykania lub penetracji jam ciała wyłącznie w sytuacja mających uzasadnienie. Podczas badania okolic intymnych lub badań połączonych z potrzebą penetracji jam ciała należy zachować szczególny tak i umiar, tłumacząc w miarę możliwości najpierw potrzebę wykonania takich badań i ich planowany przebieg zarówno pacjentowi małoletniemu, jak i opiekunowi ustawowemu lub faktycznemu obecnemu przy badaniu.

  • Podczas badania małoletniego należy zapewnić mu intymność stosowną do wieku, potrzeb i oczekiwań.

  • Członkowie personelu zwracają uwagę na czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia małoletnich.

     

ZABRANIA SIĘ!!

  • stosowania jakiejkolwiek formy lub postaci przemocy wobec małoletnich (zarówno fizycznej, jak i werbalnej), polegającej w szczególności na stosowaniu kontaktu fizycznego o charakterze agresywnym, krytyki, obrażania, dyskryminacji                                                                       

  • dotykania małoletnich, w sposób, który mógłby zostać nieprawidłowo zinterpretowany lub który wykracza poza uzasadnioną potrzebę medyczną

  • prezentowania małoletnim treści o charakterze pornograficznym, erotycznym bądź przemocowym

  • wyśmiewania, poniżania lub etykietowania małoletnich

  • kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany

  • personel nie może kontaktować się z małoletnim z pominięciem jego opiekuna, nie może ponadto nawiązywać kontaktów z małoletnim w innej niż przewidziana udzielaniem świadczeń medycznych formie

 

4. POSTĘPOWANIE W PRZYPADKU ROZPOZNANIA PRZEMOCY STOSOWANEJ WOBEC OSOBY MAŁOLETNIEJ

W przypadku rozpoznania  lub powzięcia informacji o:

  • sytuacji przemocy bądź wykorzystania małoletniego – każdy członek personelu jest zobowiązany do natychmiastowej reakcji, zmierzającej do powstrzymania zachowań niedozwolonych i zapewnienia ochrony małoletniemu, zachowań rodzących podejrzenie przemocy bądź wykorzystywania małoletniego - każdy członek personelu zobowiązany jest do zgłoszenia ich kierownikowi podmiotu leczniczego

  • naruszenia standardów - każdy członek personelu jest zobowiązany do niezwłocznego zgłoszenia podejrzenia naruszeń kierownikowi podmiotu. Kierownik podmiotu leczniczego dąży  do niezwłocznego wyjaśnienia sprawy zgłoszenia podejrzenia krzywdzenia małoletniego przez członka personelu. Podejmowane działania kierownik dokumentuje. W przypadku, gdy zgłoszono  podejrzenie krzywdzenia małoletniego przez członka personelu, członek ten zostaje natychmiast odsunięty od wszelkich form kontaktu z małoletnimi do czasu wyjaśnienia sprawy.

  • W przypadku zaobserwowania, że przedstawiciel ustawowy małoletniego zaniedbuje jego potrzeby psychofizyczne lub rodzina jest niewydolna wychowawczo, stosuje przemoc wobec małoletniego lub godzi się na jej stosowanie bądź w inny krzywdzący małoletniego sposób sobie nie radzi, należy podjąć działania adekwatne do sytuacji:

  • ubóstwo - można wskazać przedstawicielowi ustawowemu małoletniego możliwości wsparcia , szczególnie ośrodki pomocy społecznej

  • zaniedbania – wskazać możliwość wsparcia psychologicznego (telefon zaufania, poradnie, specjaliści)

  • przemoc - można wszcząć procedurę Niebieskiej Karty.

Jeśli w trakcie rozmowy z przedstawicielem ustawowym, wyniknie że nie jest on zainteresowany sytuacją małoletniego kierownik podmiotu może wystąpić z wnioskiem o wgląd w sytuację rodziny  do sądu właściwego  dla miejsca zamieszkania. Z wniosku sporządza się notatkę.

Jeśli zachodzi podejrzenie zagrożenia życia lub zdrowia małoletniego lub istnieje uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa na małoletnim, kierownik podmiotu leczniczego sporządza zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa i przekazuje je do właściwej miejscowo jednostki policji lub prokuratury. Z zawiadomienia sporządza się notatkę.

W miejscu udzielania świadczeń medycznych w przestrzeni dostępnej dla pacjentów wywieszona jest informacja:

Ogólnopolski telefon dla osób pokrzywdzonych przestępstwem 48 222 309 900

Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie Niebieska Linia 800 120 002

Telefon zaufania Dla Dzieci i Młodzieży 116 111

 

5. ZASADY AKTUALIZACJI STANDARDÓW

Kierownik Podmiotu leczniczego zobowiązany jest do dokonywania aktualizacji i przeglądu standardów raz na dwa lata aby dostosować je do aktualnych potrzeb i zmian przepisów prawa. Wnioski należy udokumentować. Kierownik może sprawdzać znajomość standardów wśród personelu.

 

6. ZASADY UDOSTĘPNIANIA STANDARDÓW RODZICOM, OPIEKUNOM PRAWNYM LUB FAKTYCZNYM ORAZ MAŁOLETNIM

Standardy są dokumentem ogólnodostępnym i znajdują się na tablicy ogłoszeń w budynku gdzie podmiot udziela świadczeń, w recepcji.

Każdy małoletni bądź jego przedstawiciel  może otrzymać kopie standardów dostępnych w recepcji do wglądu.

W oparciu o standard szczegółowy opracowano skróconą wersję, zawierającą informacje istotne dla małoletnich. Skrócona wersja standardów stanowi załącznik nr 3

 

7. SPOSÓB USTALANIA PLANU WSPARCIA MAŁOLETNIEGO PO UJAWNIENIU WYRZĄDZONEJ KRZYWDY

Po ujawnieniu krzywdy kierownik podmiotu leczniczego ustala plan wsparcia małoletniego wraz z jego przedstawicielem ustawowym (o ile przedstawiciel ustawowy nie jest sprawcą krzywdy). Na ile to możliwe kierownik wysłuchuje zdania małoletniego i je uwzględnia w planie.

 

8. ZASADY OCHRONY WIZERUNKU MAŁOLETNIEGO

Wizerunek małoletniego podlega ochronie i jego upublicznianie w każdej formie wymaga zgody pisemnej przedstawiciela ustawowego małoletniego. Wizerunek małoletniego utrwalony za pomocą kamer przemysłowych służących do rejestracji dźwięku lub obrazu w celu zabezpieczenia bezpieczeństwa osób i mienia znajdujących się w budynku podmiotu leczniczego nie podlega upublicznieniu i nie wymaga zgody przedstawiciela ustawowego do utrwalania jego wizerunku.

 

9. ZASADY KORZYSTANIA Z URZĄDZEŃ ELEKTRONICZNYCH Z DOSTĘPEM DO SIECI INTERNET

Na terenie SG ZOZ w Żabnie  nie ma zapewnionego dostępu do sieci INTERNET dla pacjentów.

 

9. POSTANOWIENIA KOŃCOWE

 

Standardy względem osób zatrudnionych w SG ZOZ w Żabnie  mają moc regulacji wewnętrznych, do przestrzegania który są oni zobowiązani. Standardy wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia. Kierownik podmiotu jest zobowiązany do dokonywania zmian standardów.

 

Załączniki